1. Nhân tố từ bên trong quốc gia xuất khẩu

1.1. Nhận thức của các cấp lãnh đạo trong hoạch định và thực thi chính sách thúc đẩy xuất khẩu

Các cấp lãnh đạo đối với việc hoạch định và thực thi chính sách xuất khẩu bao gồm lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, lãnh đạo các Bộ/ngành, cơ quan quản lý Nhà nước trong lĩnh vực tương mại xuất nhập khẩu, lãnh đạo các địa phương (tùy thuộc đặc điểm chính trị của từng quốc gia).

Nhận thức của các cấp lãnh đạo về vai trò và tầm quan trọng của việc hoạch định và thực thi các chính sách thúc đẩy xuất khẩu là nhân tố quyết định đến sự ra đời và chất lượng của các các chính sách thúc đẩy xuất khẩu và hiệu quả thực thi các chính sách thúc đẩy xuất khẩu này.

1.2. Tiềm năng, lợi thế về sản xuất xuất khẩu

Một quốc gia có kinh tế phát triển, nguồn lực mọi mặt dồi dào từ vốn, khoa học, kỹ thuật và công nghệ, hạ tầng cơ sở và con người, thị trường trong nước phát triển với quy mô lớn, trình độ cao sẽ tạo nền tảng thuận lợi cho phát triển quan hệ thương mại với nước khác. Kinh tế phát triển sẽ tạo ra nguồn cung lớn, có chất lượng cao các hàng hóa và dịch vụ cho xuất khẩu, đồng thời đảm bảo sức cạnh tranh cao của hàng hóa, dịch vụ sản xuất trong nước so với các sản phẩm nhập khẩu. Một thị trường phát triển còn tạo ra và dẫn dắt các chuỗi cung ứng/giá trị khu vực/toàn cầu, tham gia đầu tư trực tiếp và gián tiếp ra nước ngoài, trở thành tâm điểm của các luồng trao đổi thương mại quốc tế,… Trên cơ sở đó, nước này càng có lợi thế cạnh tranh và củng cố vị thế trong đàm phán, ký kết các thỏa thuận thương mại song phương và đa phương với các đối tác nước ngoài.

1.3. Năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp nước xuất khẩu

Năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp nước xuất khẩu cũng là một yếu tố có ảnh hưởng lớn đến hoạt động xuất nhập khẩu. Doanh nghiệp là chủ thể quan trọng nhất của hoạt động xuất nhập khẩu. Dù Nhà nước có chính sách tốt đến đâu nhưng nếu doanh nghiệp không có năng lực cạnh tranh thì cũng không thể cải thiện được cơ cấu thương mại. Năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp được cấu thành bởi thực lực và lợi thế của doanh nghiệp, gồm các yếu tố căn bản như nguồn lực tài chính, nguồn nhân lực, trình độ khoa học kỹ thuật, khả năng quản trị.

2. Nhân tố từ quốc gia nhập khẩu

2.1. Tình hình phát triển kinh tế của quốc gia nhập khẩu

Tình hình phát triển kinh tế của nước nhập khẩu sẽ quyết định nhu cầu tiêu dùng, tiêu thụ sản phẩm và khả năng nhập khẩu. Nước nhập khẩu có nền kinh tế tăng trưởng và phát triển tốt sẽ tạo ra nhiều cơ hội hơn cho việc đẩy mạnh các hoạt động xuất nhập khẩu. Ngược lại, nước nhập khẩu đang ở trong giai đoạn khủng hoảng, suy thoái sẽ khó có khả năng duy trì hoạt động thương mại như bình thường, thậm chí phải gia giảm cả nhập khẩu và xuất khẩu. Tình hình phát triển kinh tế của nước nhập khẩu sẽ được thể hiện qua các chỉ số vĩ mô như tổng sản phẩm quốc nội, cơ cấu kinh tế, tăng trưởng kinh tế, tăng trưởng của các ngành công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ, thu nhập bình quân đầu người, giá trị xuất nhập khẩu, tình hình thu hút đầu tư nước ngoài, mức tăng trưởng bán lẻ, lạm phát, tỷ giá, lãi suất, tăng trưởng dân số, v.v.

2.2. Nhu cầu và chính sách nhập khẩu của quốc gia nhập khẩu

Nhu cầu nhập khẩu của quốc gia nhập khẩu cũng có tính chất quyết định đối với hoạt động thúc đẩy xuất khẩu của quốc gia xuất khẩu. Khi nhu cầu đối với một mặt hàng càng lớn, khả năng đáp ứng tại chỗ của các nhà sản xuất trong nước không đủ đáp ứng sẽ tạo nên một xu hướng mạnh mẽ lôi k o sự tham gia của các nhà sản xuất, nhà cung cấp nước ngoài vào thị trường này. Với xu thế toàn cầu hóa, các nhu cầu nhập khẩu phục vụ sản xuất và tiêu dùng không còn mang tính địa phương, mà ngày càng lan rộng cùng với sự trao đổi, giao lưu quốc tế

3. Một số nhân tố khác

•  Những vấn đề mang tính toàn cầu như xung đột, căng thẳng về chính  trị, thương mại và thiên tai, dịch bệnh
•  Sự phát triển của khoa học công nghệ